Mogilica – cmentarzysko kultury łużyckiej

Nowy okres dziejów zapoczątkowany został przemianami związanymi z nabyciem umiejętności wytwarzania miedzi, a później brązu (Epoka brązu 1800-700 lat p.n.e.). Z tego okresu pochodzi kilka pojedynczych kurhanów, w tym jeden przebadany przez archeologów, położony w pobliżu stacji kolejowej w Ziemomyślu. W lesie pomiędzy Dolicami, Sądowem, i Mogilicą, archeolodzy z ww. ZANJKM PAN – Oddział w Szczecinie, pod kierownictwem S. Wesołowskiego i H. Bona, po przeprowadzeniu szeregu prac badawczych, potwierdzili występowanie rozległych cmentarzysk i towarzyszących im śladów osad. Należały one do tzw. kultury łużyckiej z okresu 1300-400 lat p.n.e. (nazwa pochodzi od typowych odkryć na terenie Łużyc).
Ten zespół kulturowy charakteryzował się swoistymi formami ceramiki (obok brązów importowanych).
kurhan
Odkryty kurhan. Mogilica.
Natomiast w zakresie nadbudowy społecznej upowszechnił ciałopalny obrządek pogrzebowy. Spalone szczątki zmarłego umieszczano w ceramicznych popielnicach (urnach). Typowy pochówek w formie okrągłego (lub owalnego) kurhanu, składał się z kamiennego kręgu (wału), o średnicy od kilku do nawet 20 m.
kurhan
Odkryty kurhan. Prace archeologiczne, Mogilica.
W specjalnym leju, po środku kręgu, znajdowała się komora grzebalna z urną, utworzona z półpłaskich, częściowo obrobionych głazów, obłożona drobniejszymi kamieniami. Do tej części grobu prowadził niekiedy specjalny korytarz zbudowany z kamieni. Całość założenia grobowego okrywał płaszcz kamienno-ziemny, tworzący kurhan.
kurhan
Część centralna grobu.
Na cmentarzysku tej kultury położonym w lesie koło Mogilicy, doliczono się około 100 kurhanów, budowanych dla pojedynczych osób. W trakcie prac wykopaliskowych natrafiano na wtórne pochówki, tzw. „wkopy”. Dotychczas przebadano 10 obiektów, które w formie odsłoniętej udostępniono do zwiedzania.
kurhan
Studenci archeologii na miejscu wykopalisk.

Wzdłuż sieci wodnej Małej Iny znajdowało się duże skupisko pojedynczych osad tej kultury, których miejscem kultu było ww., wspólne cmentarzysko.

kurhany
Skupisko kurhanów kultury łużyckiej. Mogilica.
W przeciągu dłuższego czasu, pochowano na nim łącznie ok. 1000-1500 osób. Świadczy to o dość znacznej populacji tej kultury. Jej rozwojowi sprzyjały panujące wówczas, ustabilizowane stosunki społeczne (patriarchalna wspólnota pierwotna), oparte na prostych zasadach demokracji. Nie natrafiono nigdzie na dowody świadczące o koncentracji dóbr materialnych w rękach jednostek lub grup oligarchicznych.
Prace badawcze potwierdziły ciągłość osadniczą na tym terenie także w okresie lateńskim, rzymskim i wczesnośredniowiecznym (Epoka żelaza – 700 lat p.n.e. do 500 roku n.e.).

Cmentarzysko na mapie

Udostępnij wpis